Devletler arası antlaşmayla işçi göçünü 1963 yılıyla başlatmak sanırım yanlış olmaz. Türkiye'de kasabayı bile doğru dürüst görmemlş insanlarımız Almanyaların yoluna düştüler. El kapıları… Evet, Almanyalar. Çünkü Almanya'yla kalmadı. Fransa, Belçika, İsveç, İsviçre. 12 Eylül faşizmiyle siyasal göçmenler de eklendi emek göçüne.
Türk kültürü öylesine bir derinliğe sahip ki o ülkelerde oluşan Türk topluluğu ağırlığını duyurmakta gecikmedi. Binlerce yıllık kültürün; dil, tarih, sanat, düşün (felsefe) bütünlüğünün kendini duyurması ve benimsetmesi çok doğaldır. Bir toplum ya da topluluk salt kültürüyle insanlık ailesinin üyeliğine kabul edilir. Başka hiçbir nenle değil!
Birkaç kuşak boyunca gençlerimiz, Türk kökenli Alman, Fransız… olarak o ülkelerde dile, insan ilişkilerine, çağı kavrama çabasına egemenlik sağladılar. Hukuk, tıp, mühendislik, öğretmenlik, bilimcilik, siyaset gibi alanlarda kendilerini kanıtladılar .
İnceyazında yazarlar yetişti. Müzikçiler, ressamlar, oyuncular (sinema, tiyatro), giderek sporcular güne damgalarını vurdular. Sözkonusu insanlarımız aynı zamanda topluluğumuzun sözcüleridir.
Türk aydını Türkiye'yle bağını koparmamaya özel özen gösterdi. Türkiye'den yazarları, düşünürleri, sanatçıları çağırdılar. Coşkulu buluşmalar düzenlediler. Ülkelerdeki Türk sanat insanlarıyla, Türkiye'den çağrılı gidenler olağanüstü birliktelik yarattılar. Ad saymak netameli iş olduğundan saymıyorum. Siz okurlar o saygın adları tanıyor biliyorsunuz. Yaşamda olanıyla, aramızdan ayrılanıyla yüz akımız insanlar.
Kuşkusuz geleçek kuşaklarla zincir gelişerek sürecektir. Dayandığımız birikimi yaratanlara borcumuz büyük.
Yeni kuşaklarımızı oluşturacak bireyler kökleriyle yaşadıkları toplum ilişkilerini dengeli kurmalıdırlar. Gönüllü haymatloslara kimse saygı duymaz.
Türk kültüründe evrensel, çağcıl dünyaya çıkan çok kapı vardır. Türkiye toprağında yaklaşık elli uygarlık, iki yüz kültür devretmiştir. Tarım, kentleşme, ilk yasalar, devletler arası antlaşmalar… Anadolu'dan yayılmıştır. Keltler Anadolu'ya, Ankara, Yozgat, Karadeniz bölgelerine yerleşmiştir. Troya Anadolu'dadır. Homeros, Heraklitus, Tales Anadoluludur. İtalya'yı Anadolu'dan gidenler kurdu. Göbeklitepe Türkiye'de. İstanbul dünyanın en güzel kentlerindendir…
Ve şu da bilinmeli: Türkler Anadolu'ya 1071’de gelmedi.
Sümerdeki, İsveç'teki Türk izleri kolay açıklanamıyor.