DENİZ’LERİN İDAMLARININ 45. YILI

Avrupa’yı sarsan 1968 öğrenci hareketleri Türkiye üniversite gençliğini de derinden sarstı. 1968 kuşağı öğrenci liderlerinden Deniz Gezmiş ve arkadaşları Yusuf Aslan, Hüseyin İnan 12 Mart dönemi sıkıyönetim mahkemesince bundan 45 yıl önce ölüm cezasına çarptılırak 6 Mayıs 1972 günü idam edildiler.

DENİZ’LERİN İDAMLARININ 45. YILI
DENİZ’LERİN İDAMLARININ 45. YILI
Bu içerik 1434 kez okundu.

İSVEÇ POSTASI


1968’te ayaklanan üniversite gençliği hem ülke hem de kendi sorunlarına (üniversite reformu) çözümler istiyorlardı. TİP (Türkiye İşçi Partisi) meclise girmiş ve ülke sorunlarının açıkça tartışılmasına çaba harcıyordu. Mecliste kavgasız gün geçmiyordu. TİP’in de yardımıyla gençler birtakım gösterilere hazırdı. Türkiye’de siyasette 1965’ten itibaren çalkantılı dönem ve ABD karşıtlığı hızla yayılıyordu. Üniversite gençliğinde ”Tam Bağımsız Türkiye” düşüncesi egemen olmaya başlamıştı. Bu koşullarda 12 Mart 1971 Muhtırası (darbesi) geldi. Bu darbeyle devrimci, tam bağımsızlıkçı, ABD emperyalizmi karşıtı gençlik yok edilmeye çalışıldı. Devrimci yüreklere korku salmak için Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan 6 Mayıs 1972 yılında idam edildiler.

Deniz Gezmiş 1968 üniversite gençliğinin önemli liderlerindendi. ”Tam Bağımsız Türkiye” sloganıyla gençliği örgütlemeye, Amerikan emperyalizmine karşı çıkmaya başladı. 1968 de Samsun’dan Ankara’ya ”Mustafa Kemal” yürüyüşünü düzenledi. Yaşamı gençliği örgütleme ve bilinçlendirme mücadelesiyle geçti.

!’ Mart sıkıyönetim mahkemesi uydurma iddianamelerle Geniz Gezmiş ve arkadaşlarını idama mahkum etti. İdam mecliste Adalet Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi ve kimi CHP milletvekillerince kabul edildi. CHP lideri İsmet İnönü ve Genel Sekreter Bülent Ecevit’in çabaları sonuçsuz kaldı. Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay onayladı. O zaman Adalet Partisinden Başbakan olan Süleyman Demirel ölümlerinden 15 yıl sonra bir gazeteciye; ” soğuk savaşın talihsiz olaylarından biri” yorumunu yaparak idamlarının haksızlığını kabul etmiş oldu.



Deniz Gezmiş Kimdir?


Deniz Gezmiş, 27 Şubat 1947'de Ankara'nın Ayaş ilçesinde doğdu. Dedeleri Rize'nin İkizdere ilçesine bağlı Cimil köyündendir, kökleri Konya'dan bir vesile ile göç etmek zorunda kalmış. Babası Ilıca (yeni adı:Aziziye), Erzurum nüfusuna kayıtlı ilköğretim müfettişi Cemil Gezmiş, annesi ise Erzurum'un Tortum ilçesinden ilkokul öğretmeni Mukaddes Gezmiş'tir. Ailenin üç erkek çocuğundan ikincisidir. Ağabeyi Bora Gezmiş, hukuk fakültesinden ayrılıp bankacılık yapmıştır. Kardeşi Hamdi Gezmiş ise, mali müşavirdir. Gezmiş, ilk ve ortaöğrenimini Sivas'ta, liseyi İstanbul 'da Haydarpaşa Lisesi'nde okudu. Henüz lise öğrencisiyken sol düşünceyle tanıştı ve kendini dönemin eylemleri içinde buldu. Üniversitede hukuk bölümüne devam etti.

Yusuf Aslan kimdir?

Yusuf, 1947'de Yozgat'ın bir köyünde doğdu. Ortaöğrenimini dindar ve anti-komünist eğilimlerle, gelenekçi önyargıların güçlü olduğu bir çevrede tamamladı.
 

1966'da ODTÜ'ye girdi. Bir yıla kalmadan ODTÜ Sosyalist Fikir Kulübü'nün üyesi oldu, Dev-Genç içinde çalışmaya başladı. Bu dönemden itibaren önce hazırlık okulunda, sonra da mühendislik fakültesinde patlak veren boykotların ve hemen ardından ODTÜ işgalinin önde gelen örgütçülerinden oldu. İlk yargılandığı eylem,  ABD Büyükelçisi Commer'in arabasının yakılmasıydı.
 

1969'da arkadaşlarıyla birlikte Filistin'e gitti. Burada helikopter ve uçak pilotluğunu öğrendi. Traktörden helikoptere kadar her türlü aracı büyük bir ustalıkla kullanıyordu.
 

1970 yılında kurulan THKO'nun kurucusu ve önderlerinden olan Yusuf Aslan, Deniz Gezmiş'le birlikte Nurhak'a dağdaki gerilla grubuna katılmaya giderken, Sivas Şarkışla'da yaralı olarak yakalandı. Sıkıyönetim mahkemelerinde yargılandı. 6 Mayıs 1972'de Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan'la birlikte idam edildi.


Hüseyin İnan kimdir?


Hüseyin İnan, 1949'da Kayseri'nin Sarız ilçesine bağlı Bozhöyük köyünde doğdu. İlk ve orta okulu Sarız'da, liseyi Kayseri'de okudu.
 

1966'da ODTÜ İdari Bilimler Bölümü'ne kayıt oldu. 1968'de TİP ve daha sonra Milli Demokratik Devrim (MDD) içindeki ayrılıklarda, giderek belirginleşen illegal ve dar örgütçülük fikri etrafında çekirdek bir grup oluşturup, kır gerillası yoluyla anti-emperyalist mücadele verme fikrini geliştirmeye çalıştı. Özellikle ODTÜ kökenli olan ve temelini İnan'ın attığı bu grup daha sonra, THKO'nun çekirdek kadrosunu oluşturacaktı.
 

14 Ekim 1969'da Filistin Kurtuluş Örgütü'nün El Fetih kamplarına gitti ve orada İsrail'e karşı savaştı. 1 Ocak 1971'de Türkiye İş Bankası Emek Şubesi soygunu, ABD askeri tesislerinin basılarak bir ABD'lilerin kaçırılması ve daha sonra dört Amerikalının kaçırılması eylemlerinde yer aldı. 24 Mart 1971'de Kayseri'nin Pınarbaşı ilçesinde yakalanarak, 9 Kasım 1971'de Deniz Gezmiş ve Yusuf Aslan'la birlikte idama mahkum edildi. 6 Mayıs 1972'de idam edildi.

Anıları önünde saygıyla eğiliyoruz. Işıklar içerisinde uyusunlar.
 

Türkiye Deniz Gezmiş Yusuf Aslan Hüseyin İnan 1968 Kuşağı Üniversite
Sende Yorumla...
Kalan karakter sayısı : 500
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR X
19 MAYIS 1919 TÜRK’ÜN DİRİLİŞ VE ŞAHLANIŞ GÜNÜNÜN ADIDIR
19 MAYIS 1919 TÜRK’ÜN DİRİLİŞ VE ŞAHLANIŞ GÜNÜNÜN ADIDIR
ERMENİLERİN KATLETTİĞİ 519 BİN TÜRK’ÜN ACI ÖYKÜSÜ
ERMENİLERİN KATLETTİĞİ 519 BİN TÜRK’ÜN ACI ÖYKÜSÜ